انگیزه

خیلی روزها پیش میاد که ما میدونیم باید بریم سر درسمون میدونیم که کلی کار مونده اما نمیریم سراغشون .انگار یه خلأ ای در ما وجود داره که موتور ما دیگه کار نمیکنه .به اصطلاح میگیم دیگه هیچ انگیزه ای برای ادامه دادن ندارم.

انگیزه در واقع عاملی درونی است که باعث میشه ما به  جلو حرکت کنیم .انگیزه باعث میشه ما در مسیرمون ثابت قدم باشیم و بتونیم برای رسیدن به چیزی که می خواهیم تلاش کنیم .

بی انگیزه ممکنه گریبان هر دانش اموزی رو در هر موقعیتی که هست بگیره .یه سری از بچه ها از همون ابتدا با دیدن حجم درس ها و جایگاهی که در اون لحظه دارن سرخورده میشن و خیلی زود درخت انگیزشون خشک میشه ،یه سری ها تلاش میکنن درس میخونن به خوبی تست می زنن اما از یه جایی به بعد دیگه خستگی یا روزمرگی درس خوندن گریبان گیرشون میشه و نمی تونن مثل قبل تلاش کنن و کم کم انگیزه و تلاششون کم و کمتر میشه تا جایی که ممکنه از دور کنکور خارج بشوند .

پس مهمه ما بدونیم در این شرایط باید چه کار کنیم و  چه عواملی میتونن ما رو از این سیر نزولی خارج کنند .

اولین گام تعیین هدف است .

اینکه فکر کنیم خب در دید جامعه کسی موفق هست که پزشک و مهندس  شده پس هدف من هم پزشکی دلیل موجه و هدف واقعی نیست . زمانی هدفگذاری شما درست و پیش برنده است که شخصی باشد، یعنی شما با تمام وجودتان ان را بخواهید درین صورت است که در سختی ها و پستی ها هدفتان را فراموش نمیکنید و مستمر برایش میی جنگید .

هدف باید کامل واضح و روشن باشد . باید قابل برسی باشد معیار و اندازه میزان نزدیکی و دوری شما به آن قابل مشاهده باشد .مثلا هدف من می خواهم در کنکور موفق شوم هدفی کاملا نا واضح است ملاک و مقیاس مشخصی وجود ندارد از چشم کسی فقط رتبه تک رقمی می خواسته رتبه دو رقمی عدم موفقیت تلقی می شود و در نگگاه کسی که می خواسته صرفا مجاز به انتخاب واحد شود رتبه چندین هزاری هم نوعی موفقیت است .پس با جزییات و با معیار های مشخصی قابل سنجش باشد .

مثال هدف واضح :

رتبه 100شدن در کنکور

کسب درصد 90 در درس زیست در ازمون بعدی

قبولی در رشته پزشکی دانشگاه شهرمان (که با چنین هدفی لازم است برسی کنید شهر شما تا چه رتبه ای را پذیرش میکند و حتی حدود درصد هایی که باید به انها برسید را در بیائرید و سعی کنید خودان را به ان درصد برسانید)

بزرگ ترین گام برای اینکه بفهمیم هدف مان چقدر واقعی است این است که بتوانیم به چرایی آن پاسخ دهیم .مثلا هدف شما رسیدن به رشته پزشکی دانشگاه تهران است .باید از خود بپرسیم چرا می خواهم در این رشته و در این دانشگاه تحصیل کنم هر چه بتوانید به این سوال برای اهداف مختلف خود پاسخ دهید یعنی هدف شما عمیق و ماندگار تر است .اگر دلیلی نیافتید به دنبال دلایل منطقی بگردید و یا حتی شاید لازم است در هدف خود تجدید نظر کنید و چیزی را پیدا کنید که واقعا برایتان ارزشمند است و می خواهید به آن بپردازید .

زمانی که شما دلایل منطقی اهمیت هدفتان را برای خودتان پیدا کنید انگاه می توانید روزهایی که انرژی و انگیزه تان تحلیل رفته ان ها را دوباره بخوانید و خودتان را شارژکنید . فکر کردن به هدف باعث می‌شود انگیزه و شوق شما برانگیخته شود.

برای پیدا کردن هدف واقعی تان وقت بگذارید و این مرحله را نادیده نگیرید .

حالا که هدفت رو پیدا کردی باید خودت رو برای رسیدن بهش آماده کنی .موفقیت هیچ وقت ساده نیست و همیشه نیازمند انرژی و وقت گذاشتنه .

روش های افزایش انگیزه :

1)کارها رو برای خودت ساده کن .

مثلا فکر به اینکه باید سه پایه درس رو بخونی و بیش از هزار تست رو کار کنی ترسناک و خسته کنند است و ممکنه فکر نرسیدن بهش شما را رو از ادامه دادن یا حتی شروع کردن باز داره.ما که قرار نیست توی یک ساعت مطالعه این حجم از کار رو پیش ببریم پس به نمای کوچک تر توجه کن و برنامه های روزانه ات رو سعی کن کامل انجام بدی .حتی گاهی روزا پیش میاد ما حوصله انجام دادن برنامه همون روزمونم نداریم .در این شرایط توصیه میکنم نگاهتونو از کلی نگری تغییر بدین و کارتون رو کوچک کنید مثلا فقط ده صفحه خوندن درسنامه شیمی و بعد از اتمام اون 20، تست ریاضی و…. همین موفقیت های کوچک و گام های کوچک باعث میشه انرژی شما برای گام های بزرگ تر برگرده و  تامین بشه .

(یه نکته ای هم که باید بهش توجه کرد  اینه که سخت ترین قسمت هر چیز قسمت شروعشه شاید این بی انگیزگی و کسلی نمیزاره شما شروع کنید اما با کوچک کردن اون مسئولیت غول توی ذهنتون رو کشتید و بعد از یک ربع پرداختن به اون درس ممکنه شما بونید به طور کامل اون پروژه رو به اتمام برسید و به جای نیم ساعت دو ساعتی که از اول قرار بود وقت بگزارید رو بخونید )

2)مقاسه با بقیه دانش اموز ها ممنوع:

خیلی اوقات پیش میاد که ما خوداگاه یا ناخوداگاه در حال مقایسه خودمون با بقیه هستیم .کی چقدر در روز تست میزنه کی داره چند ساعت میخونه کی کدوم کلاس میره کی مشاور داره کی چند درصد داره ازموناشو میزنه و یه عالمه سوال دیگه که باهاشون در مسیر کنکور مواجه میشیم اما لطفا بپذیرید که این سوال ها فقط و فقط دارن به شما اسیب میزنن.حالا چرا اسیب؟چون هر کسی با دیگری فرق داره و شما توی مقایسه هاتون اینو درر نظر نمیگیرید .

اگه کسی که از خودتون خیلی بالاتر هست رو با خودتون مقایسه کنید سر خورده میشید و انگیزتون رو برای ادامه دادن از دست میدین .شما برای حفظ انگیزه لازم دارید دستاوردها و پیشرفت هاتون رو به طور دقیق برسی کنید اما این مقایسه این دستاورد ها رو بی ارزش جلوه میده .

از طرف دیگه اگر با کسی که از شما عقب تره مقایسه کنید انگیزه و اشتیاقتون برای ادامه دادن کم میشه .

شما باید مسیر خودتونو پیدا کنید چون شما با هیچ دانش اموز دیگه ای شبیه نیستید هر کدامتون توی یک زمینه ای استعدادش بیشتره از لحاظ روحیه ای با هم متفاوت اید و نیاز های مطالعاتی،استراحتی و پیگیری متفاوتی از هم دارید.

3)برنامه ریزی اصولی و مطالعه صحیح را جدی بگیر :

خیلی از دانش اموزان تلاش مستمر و کوشش هایشان را که با دستاوردشان می سنجند دچار ناامیدی و بی انگیزگی می شوند چون فکر میکنند با ساعت مطالعه ای که داشتند نتیجه خیلی بهتری باید دریافت می کردند یا چون فلان کلاس را شرکت میکنند اوضاع باید خیلی بهتر از اینها می بود و حالا که شرایط طور دیگری است همه چیز را کنار می گذارند و دچار سر خورددگی می شوند.

بچه ها دقت کنید که هر کاری اصول درست خودش را دارد شما باید برای موقیت این اصول ها را بلد باشید تا زحماتتان به بار نشیند . پس امکان دارد این نتیجه فعلی به خاطر عدم اصولی تلاش کردنتون باشه بگردید و منشا مشکل رو پیدا کنید.

از اشتباهات بسیار رایج و متداول:

در نظر نگرفتن زمان کافی و اصولی برای استراحت

در نظر نگرفتن بازه های مرور اصولی در برنامه

روش مطالعه هر درس را بلد نبودن

رعایت نکردن نسبت زمان کلاس اموزشی و تست و تمرین فردی

تحلیل ازمون نکردن

همه این ها باعث می شوند انرژی شما بیهوده هدر رود و اون طور که مد نظر دارید نتیجه نگیرید.

4)از درس ساده تر یا مورد علاقه ات  شروع کن:

اگر نمی توانید برنامه روزانه تان را در اثر بی انگیزگی شروع کنید از درسی که اسان تر است یا بیشتر به ان علاقه مندید آغاز کنید .

5)دلایل بی انگیزگی ات رو شناسایی  و رفع کن :

توی مسیر پیش رو باید بدونید که قرار فراز و فرود هایی رو تجربه کنید اما اگه بتوانید بفهمید که کدام عوامل هستند که شما رو از مسیر اصلیتون دور میکنند در این صورت  نحوه برخورد شما با اون عوامل تغییر می کند .

یکی میترسه تلاش کنه اما همه تلاش هاش بی نتیجه بمونه .یکی وقتی نتایج ازمونش میاد روحیه اش رو میبازه .یکی به خاطر تمرکز نداشتن درس هاش پیش نمیره و داره در جا میزنه و این انگیزه ادامه دادنش رو گرفنه . یکی پایه اش توی درسی ضعیفه و هر چی تلاش میکنه باحث بعدی براش جا نمیفته

نمونه های زیادی از عوامل بی انگیزگی وجود دارند که ما با برسیشون میتونیم ریشه یاب کنیم و با پیدا کردن منشا و رفع اون  هم خودمونو جلو بندازیم هم دچار بی انگیزگی نشیم .

باید بدونیم که ترس از شکست و نتیجه ندادن تلاش هامون در وجود همه قرار دارد اما به تلاش های خودتون ایمان داشته باشید و بدونید که این ترس ها در وجود همه دانش اموز ها حتی رتبه برتر ها هم وجود داره پس به مسیر و تلاشتون ایمان داشته باشید .

6) پاداش دادن رو امتحان کن:

شاید اسم هورمون دوپامین به گوشتان خورده باشه .هورمونی که به هورمون پاداش هم معروفه . حالا نقشش چیه در واقع همین بالا بردن انگیزه و انرژی و حال خوب داشتن از دلایل ترشح این هورمونه . حالا نکته مثبتی که وجود داره اینه که ما میتونیم در ترشح بیشتر این هورمون نقش داشته باشیم .چجوری ؟

بالا بردن دوپامین :

مصرف به اندازه پروتئین

ورزش کردن

خواب کافی

موسیقی گوش کردن 0ترجیحا غمگین گوش ندید که بدتر از زندگی نامید بشید )

مدیتیشن

و

اینکه دستاورد های هر چند کوچکتون رو برسی کنید و خودتون رو بایت رسیدن به اون موفقیت تشویق کنید به خودتون جایزه بدین مثلا امروز تونستید بیشتر از همیشه درس خونید یا درصد زیستتون رو با تلاش بالا بردین حالا وقتشه که با چیزی که دوست دارین به استقبال موفقیتتون برید مثلا یه بستنی یا فیلم یا یک ساعت بیرون رفتن (بچه ها لطفا جایزه ها رو معقول بزارید مثلا یه سفر ده روزه نچینید که بدتر از چیزی که میخواید دور بشید معمولا خوراکی و فیلم گزینه های مناسبی هستند  )

اگه دقت کرده باشین خود این مورد شامل چند مورد بسیار مهم در خودش بود که همه رو یه جا بهتون گفتم که دلیل توصیه مثلا به ورزش یا مدیتیشن رو بدونید و جدیش بگیرید .

7)از افراد منفی دوری کن :

ما از محیط پیرامونمون انرژی میگیریم و خودمون هم روی اطرافمون اثر گذاریم .نباید نقش ادم های اطرافتون رو نادیده بگیرید . اگر در اطرافتون کسی هست که خیلی انرژی منفیه باید اگاه باشید که روی حال و انرژی شما هم اثر داره پس تا جایی که ممکنه ازش دور بشید و ارتباطتون رو باهاش کم کنید . در عوض ارتباط با ادم های پر انرژی و انرژی مثبت ارتباط داشته باش .

نزار ادم ها ناتوانی های خودشون رو به تو نسبت بدهند شاید رویای تو برای اون ها دست نیافتنی باشه اما تو با اونا فرق داری پس همه تلاشت رو برای رسیدن به رویاهات بکن .

تو انرژیت رو امسال حسابی احتیاجش داری پس با مراوده با ادم هایی که تو رو از رویاهات دور میکنن هدرش نده.با حرف و بحث نمی تونی نظر اون ها رو تغییر بدی پس انرژیت رو صرف رشد کن و نتیجه رو نشونشون بده.

یه لطفی هم که میتونی بکنی اینه که اصلا اهدافت رو به دیگران نگی چون همه قرار نیست توانمندی تو رو درک کنن حالا با کوتاه بینی خودشون یا از روی حسادت یا هر عامل دیگه ای ممکنه انگیزه تو رو هم بگیرند و با مسخره کردن یا دست کم گرفتنت تو رو از مسیرت دور کنن.

8)محیط اطرافت رو برای درس خوندن مهیا کن :

در حین درس خوندن چی برات تجربه خوشایندیه مثلا ممکنه استفاده از هایلایتر و نوشتن جزوه علاقه و انگیزه درس خوندن شما رو افزایش بده . درسته که انگیزه درونی اما لطفا از تاثیر عوامل بیرونی غافل نشید مثلا شما توی وقتی حوصل هم داشته باشید  رفتن پشت یه صندلی سفت توی تارکی در کنار کلی کتاب بهم ریخته واقعا خوشایند نیست .

لطفا در زیبا سازی و مناسب کردن محیط مطالعه اتون زیاده روی نکنید شلوغ کردن میزتون باعث حواس پرتی میشه (سعی کنید همیشه اعتدال رئ رعایت کنید )

9) روی پیشرفتمون تمرکز کنیم نه ایده المون:

راجب مقایسه خودمون با دیگران توضیح دادم اما گاهی اوقات ایده ال گرایی ما و مقایسه خودمون با یه حالت ایده ال یا انتظاراتی که از خودمون داریم صورت میگیره . این نوع مقایسه هم مثل مقایسه خودمون با دیگران انرژیمون رو هدر میده و منجر به بی انگیزگی ما میشه .

حالا باید چه کار کنیم اولا موظفیم از وضعیت حال حاضر خودمون اگاهیی کامل داشته باشیم مثلا اینکه منی که تازه شروع کردم نباید از خودم انتظار داشته باشم بتونم توی 35 دقیقه 50 تا تست زیست رو حل کنم من احتمالا الان در مرحله اموزشی هستم یا اگر هم دارم روی سرعتم کار می کنم باید به خودم یاداوری کنم که قرار نیست معجزه رخ بده و با دو بار تمرین من به سرعت مد نظرم  برسم تغییر کم کم رخ میده نه به یکباره.

ما باید گاهی به جای نگاه به جلو عملکرمان تا ان لحظه رو برسی کنیم و از تجربیاتمان درس بگیریم و اگر لازم است اصلاحات لازم را به عمل اوریم.

10) استفاده از عبارات تاکیدی مثبت :

دیدن جملات و ویدیو های انگیزشی میتوانند انرژی از دست رفته را به شما برگردانند و انگیزه را در درون شما بیدار کنند .جملات انگیزشی در بهبود وضعیت انگیزه خیلی تاثیر مثبت و تقریبا سریعی  دارند .

11) از مشاور کمک بگیر :

یکی از وظایف مشاور دقیقا همین حفظ انگیزه هست .مشاور میتونه در مواقعی که شما در حال کم کاری و بی انگیزگی هستید شما رو به جلو هل دهند و نگذارند ساکن بمانید و از دور رقابت کنکور کنار بروید.

لحظاتی هست که ما  تنهایی دچار شک هستیم که کدام راه درست تر است و گاهی موانعی را در این راه باید پشت سر بگذاریم که نیاز داریم کسی دستمان را بگیرد و راه درست را به ما نشان دهد و یا  حداقل از وضع ما به درستی اگاهی داشته باشد و همدلانه در کنار ما باشد.